W życiu bywa różnie, nie zawsze decyzje które podejmujemy i w danej chwili nam się słuszne wydają, takie pozostają. Czasami sytuacja, a precyzując zachowanie obdarowanego, zmienia się tak bardzo, że chcemy darowiznę odwołać. Jeżeli darowizna została już wykonana tzn. darczyńca wydał nieruchomość osobie obdarowanej, to możemy odwołać darowiznę tylko wtedy, gdy obdarowany dopuścił się w stosunku do nas rażącej niewdzięczności.
W dzisiejszym artykule przeczytaj, kiedy dochodzi do rażącej niewdzięczności i jakie czynności musisz podjąć, żeby darowiznę skutecznie odwołać.
Rażąca niewdzięczność
Przepisy niestety nie zawierają definicji samej rażącej niewdzięczności. Każdy przypadek należy zawsze rozpatrywać indywidualnie, uwzględniając wszystkie okoliczności danej sprawy.
Sama rażąca niewdzięczność może się przejawiać zarówno przez działania, jak i zaniechania, np. spełnienia obowiązków obciążających obdarowanego, krzywdzących darczyńcę.
Z samej umowy darowizny, nie wynika wprost obowiązek sprawowania opieki nad darczyńcą przez obdarowanego. Niemniej sam Sąd Najwyższy wskazuje, że umowa darowizny rodzi po stronie obdarowanego moralny obowiązek wdzięczności, który nabiera szczególnej wymowy, gdy do zawarcia umowy dochodzi między osobami najbliższymi, których powinność świadczenia pomocy i opieki wynika już z łączących strony umowy stosunków rodzinnych.
Obowiązek ten szczególnie się aktualizuje, kiedy przedmiotem darowizny jest mienie tak znacznej wartości jak nieruchomość.
Przykłady rażącej niewdzięczności
Jako przykłady rażącej niewdzięczności wskazywane w orzecznictwie sądów można wymienić:
– fakt popełnienia przestępstwa przeciwko darczyńcy lub jego bliskim,
– pozostawienie darczyńcy bez koniecznej pomocy,
– przypisywanie darczyńcy wobec osób trzecich postępowania godzącego w jego dobre imię -tzw. obmawianie.
Postępowanie prowadzące do skutecznego odwołania darowizny
Jeżeli mamy faktycznie do czynienia z rażącą niewdzięcznością i jesteśmy zdecydowani odwołać darowiznę, procedura jest następująca:
- składamy obdarowanemu na piśmie oświadczenie o odwołaniu darowizny. Jeżeli robimy to osobiście, uzyskujemy potwierdzenie odbioru, wysyłając oświadczenie za pośrednictwem poczty, korzystamy z opcji listu poleconego czy tzw zpo. W takim piśmie wskazujemy termin, do którego obdarowany ma czas na złożenie oświadczenia woli w formie aktu notarialnego tzw. zwrotne przeniesienie własności nieruchomości.
- Jeżeli obdarowany uchyla się od zwrotu przedmiotu darowizny, pozostaje nam droga sądowa i złożenie pozwu o nakazanie złożenia oświadczenia woli. Pozew ten zdecydowanie trzeba dobrze uzasadnić i wskazać odpowiednie dowody.
- Sąd uwzględniając roszczenie pozwu, wydaje wyrok nakazujący złożenie oświadczenia woli przez obdarowanego w formie aktu notarialnego. Samo prawomocne orzeczenie sądu zobowiązujące do złożenia oświadczenia zastępuje oświadczenie obdarowanego, czyli skutkuje zwrotnym przeniesieniem własności.
- Mając taki prawomocny wyrok, możemy złożyć wniosek o zmianę wpisu w księdze wieczystej i wskazanie ponownie darczyńcy jako właściciela nieruchomości.
Powyżej masz gotową instrukcję odwoływania darowizny. Wiem jednak z doświadczenia, że czasem jak przychodzi do działań, pojawiają się pytania, wątpliwości. W razie potrzeby, zapraszam do kontaktu, pomogę!